Viaggio da Berlino a Zante
Το ερευνητικό πρόγραμμα Viaggio da Berlino a Zante oder Romantische Poetologie und Deutscher Idealismus auf den Ionischen Inseln υλοποιείται από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου σε συνεργασία με την Ακαδημία Επιστημών του Βερολίνου-Βραδεμβούργου και την υποστήριξη του Ιδρύματος Άινσταιν. Το πρόγραμμα διερευνά τη διακίνηση πολιτισμικών, επιστημονικών και γνωσιακών αγαθών ανάμεσα στον γερμανόφωνο, ιταλόφωνο και ελληνόφωνο χώρο κατά τον 19ο αιώνα. Η έρευνα εστιάζει στα πεδία της ποιητικής, ποιητολογικής, κριτικής και φιλοσοφικής παραγωγής, αλλά και ζητήματα από τον χώρο των καλών τεχνών, της ιστοριογραφίας ή της ευρύτερης πολιτικής και ιδεολογικής διαμόρφωσης του δημόσιου λόγου.
Στόχος της έρευνας είναι η χαρτογράφηση των μεθόδων και δικτύων επικοινωνίας και πολιτισμικών ανταλλαγών που φέρουν τη γερμανική σκέψη στον ευρωπαϊκό νότο και το Βερολίνο στο επίκεντρο της προσοχής της ιταλικής και ελληνικής διανόησης (στην ιόνια εκδοχή της) στα χρόνια περίπου από την Ελληνική Επανάσταση μέχρι την Ιταλική Ενοποίηση. Μελετούνται οι μηχανισμοί πρόσληψης και αφομοίωσης (ή απόκρουσης) της ρομανικής ποιητολογίας και του ιδεαλιστικού στοχασμού και η τροπή της γερμανικής εκφοράς τους σε περιβάλλοντα ιταλόφωνα, ελληνόφωνα ή υβριδικά κατά την ιστορική συγκυρία ζυμώσεων καθοριστικών για τη μελλοντική (νεωτερική/εθνική) διαμόρφωσή τους.
Απώτερος σκοπός του προγράμματος είναι να καταλήξει στη διαμόρφωση ενός αποτυπώσιμου και ερμηνεύσιμου πλέγματος διασυνδέσεων. Οι κύριες κατευθύνσεις του είναι τρεις:
Πολιτισμική:
Διερεύνηση των πολιτισμικών μεταφορών και των ταυτοτικών τους συνεπειών δια της χαρτογράφησης των δικτύων, της βιογραφίας των διάμεσων, της γεωγραφίας της μετακίνησης, της υλικότητας των αγαθών.
Ερευνητής: Μιχαήλ Λειβαδιώτης
Κριτική:
Διερεύνηση των μηχανισμών διαμόρφωσης μιας ιόνιας κριτικής θεωρίας και πράξης ως αποτέλεσμα της επικοινωνίας του εντόπιου στοχασμού με τα θεωρητικά σχήματα του γερμανικού ρομαντισμού και ιδεαλισμού.
Ερευνήτρια: Αγγέλα Γιώτη
Φιλοσοφική:
Διερεύνηση της διασποράς και των επιβιώσεων του γερμανικού στοχαστικού παραδείγματος του 19ου αιώνα στον ιόνιο χώρο και η επενέργειά του στη διαμόρφωση της ιστορικής και κοινωνικής εντόπιας συνείδησης.
Ερευνητής: Δημήτρης Καρύδας