Ob Arbeitsplätze, Steuerentlastung, Umwelt- und Flüchtlingspolitik, Pflege oder der Umgang mit hergebrachten Traditionen – der Bundestagswahlkampf wurde von vielen Themen dominiert. Nur eines wurde marginal behandelt: Es wurden kaum Debatten über die Europapolitik ausgefochten, die europäische Integration war eigentlich überhaupt kein Thema. Dabei bietet dieser Themenkomplex das beste Arsenal für die argumentative Munition gegen die Klage um eine vermeintlich fehlende Vision, die viele zu einer nostalgischen, ängstlichen oder gar reaktionären Haltung bewegt. Das Oberhaupt der griechisch-orthodoxen Kirche, der Ökumenische Patriarch Bartholomäos I., lieferte im Sommer in einer Veranstaltung der Konrad Adenauer Stiftung Berlin (1. Juni 2017) genau in diesem Zusammenhang eine überraschend frische Vision für Offenheit und Toleranz; Nikos Vlahakis, der Leiter des Presse- und Kommunikationsbüros der Griechischen Botschaft, präsentierte seine Thesen für mehr Europa, die wir in unserem Newsletter wiedergeben.

Ο Νίκος Βλαχάκης, Σύμβουλος Τύπου και Επικοινωνίας στο Γραφείο Τύπου της Ελληνικής Πρεσβείας Βερολίνου, συνέταξε τις προτάσεις του για περισσότερη Ευρώπη, συμβάλλοντας στον διάλογο περί Ευρωπαϊκής Ενοποίησης, ο οποίος έμεινε στη σκιά κατά τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα στη Γερμανία. Το ελληνικό κείμενο με τίτλο «Από την τελεολογία στην εσχατολογία του ευρωπαϊκού Σχεδίου – Μεταξύ "Ευρώπης-πυρήνα" και "Ευρώπης πολλών ταχυτήτων";» δημοσιεύτηκε στην τετραμηνιαία πολιτική και οικονομική Επιθεώρηση Διεθνή και Ευρωπαϊκή Πολιτική, τχ. 40 (Μάρτιος-Ιούνιος 2017).

„Der Abend kam, die Sonne ging unter.“ Mit lapidaren, biblisch anmutenden Bildern beschreibt Thanassis Valtinos sieben Jahre aus dem Leben des Andreas Kordopatis, der sich 1903 als junger Mann dazu entschließt, sein ärmliches Dorf auf der Peloponnes zu verlassen und in die USA zu emigrieren. Ein Augenproblem könnte ihn daran hindern, er fährt trotzdem und bleibt für einige Jahre illegal, reist quer durch das unbekannte Land, arbeitet und versteckt sich vor der Polizei. Die Figur des Andreas Kordopatis ist zwar sehr anschaulich gezeichnet, doch eher als kollektives denn als individuelles Ich angelegt.
Der folgende Abschnitt, übersetzt von Hans Eideneier, beschreibt, wie sich Kordopatis aus dem Schiff schleicht und als illegaler Einwanderer seine ersten Bekanntschaften macht. Die komplette Erzählung und viele weitere Texte von Thanassis Valtinos können Sie in der jüngst erschienenen Werkauswahl Abstieg, Flussaufwärts der Edition Romiosini nachlesen.

Από την Edition Romiosini κυκλοφόρησε ο τόμος Abstieg, Flussaufwärts με επιλογή κειμένων του συγγραφέα και ακαδημαϊκού Θανάση Βαλτινού. Παράλληλα μ' αυτή την έκδοση, η Edition Romiosini εξέδωσε μια συλλογή μελετών που σχετίζονται με τον συγγραφέα σε μια προσπάθεια να φωτιστούν σημαντικές όψεις του έργου του καθώς και οι βασικότεροι σταθμοί της πορείας του.

Das Centrum Modernes Griechenland plant eine Reihe von Veranstaltungen, auf die wir Sie hiermit hinweisen:

:: Thanassis Valtinos: »Literatur ist ein Orakel« — Buchpräsentation, Lesung und Diskussion, 14. Oktober 2017

:: Neue griechische Migration — Tagung, 14. - 15. Oktober 2017

:: Winterfest der Edition Romiosini — Programm rund um die Bücherwelt der Edition Romiosini, 3. Dezember 2017

Οι εκδόσεις Edition Romiosini/Κέντρο Νέου Ελληνισμού δημοσίευσαν για πρώτη φορά στη γερμανική γλώσσα μια αντιπροσωπευτική επιλογή από το έργο του Θανάση Βαλτινού σε αυτόνομη έκδοση, καθώς και μια συλλογή άρθρων για το έργο του. Εξ αφορμής της διπλής έκδοσης και στο πλαίσιο της επίσημης ελληνικής παρουσίας στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης (Εθνικό Περίπτερο: 5.1, E 133), η Edition Romiosini/CeMoG και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού διοργανώνουν βιβλιοπαρουσίαση και συζήτηση με τον συγγραφέα Θανάση Βαλτινό και τον μεταφραστή Ulf-Dieter Klemm. Ανακοινώνονται επίσης η διεξαγωγή της διημερίδας για τη Νέα Ελληνική Μετανάστευση (14 και 15 Οκτωβρίου) καθώς και η χειμερινή Γιορτή Βιβλίου, όπου θα παρουσιαστούν οι νέες εκδόσεις μας.

Das CeMoG hat im vergangenen Juni eine Podiumsdiskussion mit Kostas Gavroglou und Thomas Rachel über die deutsch-griechische Zusammenarbeit in Bildung und Ausbildung sowie eine Filmvorführung mit anschließender Diskussion über das Deutsche Wissenschaftliche Institut Athen (DWI) und den Dokumentarfilm von Timon Koulmasis Briefe aus Athen veranstaltet. Am 16. Juni hielt Aris Fioretos die vierte CeMoG Lecture: "Der Mittelpunkt der Welt ist überall". Außerdem fand das dritte Sommerfest der Edition Romiosini statt. Eine Rückschau.

Τον Ιούνιο του 2017, το CeMoG φιλοξένησε τον Έλληνα Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Κώστα Γραβρόγλου και τον Υφυπουργό Παιδείας και Έρευνας της Γερμανίας, Τόμας Ράχελ, οι οποίοι μίλησαν για την ελληνογερμανική συνεργασία στην παιδεία και την εκπαίδευση ενώ σε μια επόμενη συνάντηση, ο Κώστας Γαβρόγλου ήρθε σε άνοιχτο διάλογο με το ελληνικό κοινό για τα τρέχοντα ζητήματα των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα. Στο Λογοτεχνικό Ίδρυμα Βερολίνου (Literarisches Colloquium Berlin) διοργανώθηκε αυτή τη φορά η θερινή γιορτή βιβλίου της Edition Romiosini, όπου διεξήχθησαν συζητήσεις γύρω από το εκδοτικό της πρόγραμμα, παρουσία των συγγραφέων. Σε άλλη εκδήλωση προβλήθηκε η ταινία ντοκιμαντέρ του Τίμωνα Κουλμάση, με τίτλο Πορτραίτο του πατέρα σε καιρό πολέμου και ακολούθησε ανοιχτή συζήτηση με τη συμμετοχή του σκηνοθέτη και άλλων ειδικών ενώ, τέλος, στην τέταρτη CeMoG Lecture, o Σουηδός συγγραφέας, ελληνοαυστριακής καταγωγής, Άρης Φιορέτος, παρουσίασε τα τρία τελευταία του μυθιστορήματα, τα οποία μιλούν για τη μετανάστευση, τη νοσταλγία, την καταπίεση και την αντίσταση στην ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα.

Neue Bücher in neuem Design. Rund anderthalb Jahre nach unserer ersten Publikation bekamen die bewegten Geschichten der Edition Romiosini ein neues Layout. Die kreativen Köpfe dahinter sind Yorgos Konstantinou, ein Ingenieur der visuellen Kommunikation, der in Berlin, Barcelona und Thessaloniki zu Hause ist, und der Designer Thanassis Georgiou aus Thessaloniki. Für die Leser unseres Newsletters geben sie einen Einblick in ihre „Werkstatt“ und die Ideen, aus denen das neue Design hervorgegangen ist. Das Interview führte Kostas Kosmas.

Σχεδόν δύο χρόνια μετά την έκδοση του πρώτου βιβλίου, τα εξώφυλλα των βιβλίων της Edition Romiosini απέκτησαν νέα εμφάνιση. Οι δημιουργοί Γιώργος Κωνσταντίνου και Θανάσης Γεωργίου συζητούν, σε συνέντευξή τους στον Κώστα Κοσμά, για το "εργαστήρι" τους και το νέο design. Παρακάτω παρατίθεται το πρωτότυπο κείμενο της συνέντευξης.

Loula Anagnostaki wird als eine der Erneuerinnen der griechischen Theaterszene der Zeit nach der Militärdiktatur und als eine der wichtigsten griechischen Theaterautorinnen betrachtet. Ihre ersten Stücke schrieb sie 1965, 2003 schrieb sie ihr letztes (Σε σας που με ακούτε [An Euch, die mich hört], das übrigens in Berlin spielt. Trauma, Schuld, Einsamkeit, Verlust, Niederlage sind Leitmotive ihrer Werke, die durch die bedeutendsten Regisseure des Landes inszeniert wurden. Loula Anagnostaki ist am 8. Oktober gestorben. Die Edition Romiosini wird demnächst Ihr Stück Die Kassette von 1982 wiederauflegen, das 1986 im Romiosini-Verlag in der Übersetzung von Nelly Weber und Niki Eideneier erschienen war. Lektoriert wird die Neuauflage von Dennis Püllmann.

Με αφορμή τον πρόσφατο θάνατο της Λούλας Αναγνωστάκη και την προγραμματισμένη επανέκδοση του θεατρικού έργου της Η κασέτα (1982), δημοσιεύουμε την τελευταία σκηνή από τη γερμανική μετάφραση της Nelly Weber και της Νίκης Eideneier.

Das CeMoG plant den Aufbau einer Online-Enzyklopädie der deutsch-griechischen Verflechtungen. Diese wird als ein multiperspektivisches Referenzwerk konzipiert, das seinen Nutzer/innen weltweit freien Zugang zu wissenschaftlich geprüften Informationen über die politischen, kulturellen, wirtschaftlichen und wissenschaftlichen Verflechtungen zwischen den beiden Kulturräumen bietet. Das Projekt baut auf den Erfahrungen von 1914-1918-Online auf, der renommierten Online-Enzyklopädie zur Geschichte des Ersten Weltkrieges, die seit 2014 online ist. Unter den mehr als 1150 Artikeln dieser Enzyklopädie befinden sich auch einige Beiträge zu Griechenland und den deutsch-griechischen Verflechtungen während des Ersten Weltkriegs, auf die wir Sie hiermit als Ausblick auf die CeMoG-Enzyklopädie hinweisen.

Το Κέντρο Νέου Ελληνισμού σχεδιάζει μια Εγκυκλοπαίδεια των ελληνογερμανικών διασταυρώσεων, η οποία στοχεύει στην ανάδειξη, δικτύωση και διάδοση ερευνητικών εργασιών για την ιστορία των πολιτισμικών και επιστημονικών διασταυρώσεων στις γερμανόφωνες και ελληνόφωνες περιοχές από τον 18ο αιώνα μέχρι σήμερα. Το εγχείρημα στηρίζεται στην εμπειρία του Friedrich-Meinecke-Institut και του Center for Digital Systems του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου, τα οποία, σε συνεργασία με άλλους φορείς, υλοποίησαν την online Εγκυκλοπαίδεια για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το πλούσιο περιεχόμενό της παραπέμπουμε σε εκείνα τα (αγγλόφωνα) άρθρα του 1914-1918-Online, που σχετίζονται με την Ελλάδα και τις ελληνο-γερμανικές διασταυρώσεις.